Τι είναι η Αιολική Ενέργεια
Η εκμετάλλευση της ενέργειας του ανέμου από τον άνθρωπο αποτελεί μία πρακτική που βρίσκει τις ρίζες της στην αρχαιότητα: ιστιοφόρα, ανεμόμυλοι κλπ. Σήμερα, για την αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας χρησιμοποιούμε τις ανεμογεννήτριες, οι οποίες μετατρέπουν την κινητική ενέργεια του ανέμου σε ηλεκτρική και στη συνέχεια, την διοχετεύουν στο ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας.
Χρησιμοποιούνται επίσης και για την κάλυψη ή και τη συμπλήρωση των ενεργειακών αναγκών απομακρυσμένων εξοχικών κατοικιών, βιομηχανικών μονάδων, ιστιοφόρων πλοίων κ.λπ. Σε περιπτώσεις άπνοιας ή και αυξημένων ενεργειακών αναγκών, η ενέργεια αποθηκεύεται σε ηλεκτρικούς συσσωρευτές (μπαταρίες) και χρησιμοποιείται όταν χρειάζεται, ενώ συχνά γίνεται και χρήση ντηζελογεννητριών παράλληλα με τις ανεμογεννήτριες (υβριδικά συστήματα).
Η χώρα μας διαθέτει εξαιρετικά πλούσιο αιολικό δυναμικό, σε αρκετές περιοχές της Κρήτης, της Πελλοπονήσου και στα νησιά του Αιγαίου. Σε αυτές τις περιοχές συναντάμε και τα περισσότερα αιολικά πάρκα (συστοιχίες ανεμογεννητριών). Τα αιολικά πάρκα σχεδιάζονται ώστε να συνυπάρχουν αρμονικά με το τοπίο της κάθε περιοχής, ενώ η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας των ανεμογεννητριών έχει καταστήσει πρακτικά αθόρυβη τη λειτουργία τους.
Η αιολική ενέργεια είναι μια πρακτικά ανεξάντλητη πηγή ενέργειας, που στηρίζεται στην εκμετάλλευση της μηχανικής ενέργειας των ανέμων μέσω ανεμογεννητριών. Είναι η έξυπνη ενέργεια του Υπουργείου Ανάπτυξης, φορέα της ενεργειακής πολιτικής στην Ελλάδα, που εξασφαλίζει για τους πολίτες μια σειρά από σημαντικά οφέλη:
► Πετύχαμε υπερδιπλάσια ισχύ και διπλάσια ηλεκτρική ενέργεια από Αιολικά, σε σχέση με τις αρχές του 2004. Η εγκατεστημένη ισχύς που διαθέτουμε σήμερα είναι 870MW (το 2004 ήταν 370MW) και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας 1.850GWh (το 2004 ήταν 1.020GWh).
► Προσελκύσαμε μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον για τα Αιολικά, μέσα από τη δημιουργία ενός ελκυστικού πλαισίου κανόνων. Έχουν ενταχθεί και ολοκληρώνονται 70 νέες εγκαταστάσεις, συνολικής επένδυσης 836 εκατ.€, που ανταποκρίνονται σε ισχύ 770MW.
► Απλοποιούμε ακόμα περισσότερο τις αδειοδοτικές διαδικασίες και την υιοθέτηση κατάλληλων κινήτρων για την απρόσκοπτη ανάπτυξη επενδύσεων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
► Συμβάλουμε στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου των κλιματικών αλλαγών, για μια βιώσιμη ανάπτυξη, για ένα καλύτερο περιβάλλον, για ένα καλύτερο μέλλον.
Μύθοι και πραγματικότητα
Οι ανεμογεννήτριες είναι απειλή για τα πουλιά
O υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνος που απειλεί με ολοκληρωτική εξαφάνιση τα πουλιά είναι οι κλιματικές αλλαγές. Αυτή τη στιγμή το 99% των θανάτων των πουλιών οφείλεται σε ανθρώπινες δραστηριότητες όπως το κυνήγι, η υπερεκμετάλλευση φυσικών πόρων, οι πετρελαιοκηλίδες, η σύγκρουση με ανθρώπινες κατασκευές (οχήματα, κτίρια, καλώδια) και άλλα. Για κάθε 5 με 10 χιλιάδες πουλιά που σκοτώνονται από ανθρωπογενείς αιτίες, αναλογεί μόνο ένας θάνατος πουλιού εξαιτίας ανεμογεννήτριας. Σε κάθε περίπτωση οι σύγχρονες ανεμογεννήτριες, η σωστή χωροθέτησή τους και η δημιουργία έργων όπως η εγκατάσταση υπόγειων καλωδίων, μειώνουν σημαντικά την πιθανότητα σύγκρουσης πουλιών με ανεμογεννήτριες.
Οι ανεμογεννήτριες προκαλούν οπτική όχληση
Καταρχάς οι κλιματικές αλλαγές μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο από το συνδυασμό εξοικονόμησης ενέργειας και μαζικής προώθησης των ΑΠΕ. Σε δεύτερο λόγο, το θέμα της οπτικής όχλησης είναι καθαρά υποκειμενικό. Με τη σωστή χωροθέτηση η πιθανότητα οπτικής όχλησης μειώνεται ουσιαστικά. Οι σύγχρονες ανεμογεννήτριες είναι πιο αποδοτικές και έτσι εγκαθίστανται σε μεγαλύτερη απόσταση η μία από την άλλη αποφεύγοντας έτσι την κατασκευή “πυκνοκατοικημένων” αιολικών πάρκων. Τέλος υπάρχει μία σειρά μέτρων που εφαρμόζονται για την περαιτέρω αντιμετώπιση του προβλήματος (υπόγεια καλώδια δικτύου, ομοιογένεια και συμμετρία κατά την εγκατάσταση, αφαίρεση μη λειτουργικών ανεμογεννητριών). Στον αντίποδα των ανεμογεννητριών (και των υπόλοιπων ΑΠΕ) βρίσκονται οι λιγνιτικοί σταθμοί. Διαλέγουμε και παίρνουμε.
Οι ανεμογεννήτριες μειώνουν την αξία των περιοχών όπου εγκαθίστανται
Η εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε κάποιο σημείο δεν αποκλείει τη χρήση του ίδιου χώρου και για άλλους σκοπούς. Μια ανεμογεννήτρια καταλαμβάνει το 1-3% του χώρου στον οποίον εγκαθίσταται (συνυπολογίζεται η βάση της α/γ) και έτσι έως και το 99% της έκτασης είναι ελεύθερο για άλλες χρήσεις. Πολλές ανεμογεννήτριες στην Ευρώπη έχουν εγκατασταθεί σε βοσκοτόπια, ενώ επίσης έχει ήδη αποδειχθεί ότι δεν αποκλείεται η δυνατότητα συνέχισης της γεωργικής δραστηριότητας στις εν λόγω περιοχές. Επίσης, η κατασκευή αιολικών πάρκων μειώνει τη λειτουργία θερμοηλεκτρικών σταθμών παραγωγής ενέργειας και προσελκύει τον “περιβαλλοντικό τουρισμό” (π.χ. Σητεία). Τα παραπάνω οφέλη έχουν ιδιαίτερη σημασία για τα νησιά του Αιγαίου, στα οποία η λειτουργία ενός πετρελαϊκού σταθμού υποβαθμίζει σημαντικά μία μεγάλη έκταση του νησιού.
Οι ανεμογεννήτριες δε συμβάλλουν στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου
Μία σύγχρονη ανεμογεννήτρια παράγει ετησίως περίπου 6 εκατομμύρια κιλοβατώρες αποσοβώντας την έκλυση περίπου 6.000 τόνων CO2. Ωστόσο, η αποτελεσματική καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών απαιτεί το συνδυασμό των ΑΠΕ με την εξοικονόμηση ενέργειας.
Η κατασκευή ενός αιολικού πάρκου υποβαθμίζει την ποιότητα του φυσικού περιβάλλοντος
Οποιοδήποτε κατασκευαστικό έργο επιφέρει κάποια επιβάρυνση στο φυσικό περιβάλλον. Ωστόσο, μία σωστή περιβαλλοντική μελέτη μπορεί να εκμηδενίσει ουσιαστικά τα όποια περιβαλλοντικά προβλήματα μπορούν να δημιουργηθούν κατά την κατασκευή ενός αιολικού πάρκου. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη ότι η συμβατική παραγωγή ενέργειας με λιγνιτικούς, πετρελαϊκούς ή σταθμούς φυσικού αερίου και οι συμπληρωματικές εγκαταστάσεις τους (ορυχεία, δίκτυα, αγωγοί) έχουν καταστρέψει τεράστιες εκτάσεις της ελληνικής επικράτειας τα τελευταία πενήντα χρόνια, ενώ πλέον η κατασκευή νέων σταθμών απειλεί με καταστροφή ακόμα μεγαλύτερες.
Οι ανεμογεννήτριες εκπέμπουν ραδιομαγνητική ακτινοβολία και επηρεάζουν τα επικοινωνιακά συστήματα
Οι παρεμβολές που προκαλούν οι ανεμογεννήτριες μπορούν να επηρεάσουν μόνο το τηλεοπτικό σήμα και την αεροπλοΐα στις περιπτώσεις όπου αυτές βρίσκονται πολύ κοντά σε τέτοιου είδους εγκαταστάσεις. Ακόμα και τότε όμως, το πρόβλημα εκμηδενίζεται με τη σωστή χωροθέτηση των ανεμογεννητριών.
Οι ανεμογεννήτριες είναι θορυβώδεις
Οι σύγχρονες ανεμογεννήτριες έχουν πρακτικά εκμηδενίσει το μηχανικό τους θόρυβο ενώ ο αεροδυναμικός θόρυβος σχετίζεται με παράγοντες όπως η ταχύτητα του αέρα, η υγρασία ή η ύπαρξη φυσικών εμποδίων.
Η αιολική ενέργεια δεν έχει οφέλη
Η αιολική ενέργεια είναι η σημαντικότερη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται. Σε συνδυασμό με τις υπόλοιπες ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας, συμβάλλει τα μέγιστα στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου που ευθύνονται για τις κλιματικές αλλαγές. Επίσης, συμβάλλει σημαντικά στην ενεργειακή ανεξαρτησία από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, καθώς οι ΑΠΕ είναι ανεξάντλητες και εγχώριες. Τέλος, συμβάλλει στην τοπική ανάπτυξη καθώς δημιουργεί περισσότερες θέσεις εργασίας σε σύγκριση με ένα συμβατικό σταθμό παραγωγής ενέργειας, ενώ οι εμπλεκόμενοι ΟΤΑ έχουν και άμεσα οικονομικά οφέλη από τη λειτουργία τους. Συμπερασματικά, η αιολική ενέργεια και οι υπόλοιπες ΑΠΕ έχουν τεράστια περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη.
